اخيرا در افتتاحيه ميدان شهرداري شهر رشت حضور داشتم كه در آنجا هم اين ميدان قديمي با حفظ هويت قديمياش بازسازي شده بود؛ اتفاقي كه هم استقبال مردم و ساكنان شهر را به همراه داشت و هم توجه گردشگران را برانگيخته بود.در بسياري از نقاط جهان با حفظ، حراست و بازسازي معماري مناطق قديمي و ريشهدار به جذب گردشگران نيز ميپردازند. جداي از اين نگهداري و بازسازي بافت هاي قديمي شهري، به حفظ هويت شهروندان نيز ياري ميرساند.
وقتي خيابان منوچهري سنگفرش ميشود و كنارش از معماري ساختمانهايي كه قدمتشان به بالاي 70 سال ميرسد حفاظت به عمل ميآيد، اين اتفاق بر سبك زندگي شهروندان تاثير ميگذارد. بهخصوص اينكه ما سالهاي سال توجهي به معماري مناطق و خيابانهاي اصيل و شناسنامهدار پايتخت نداشتيم و ورود شهرداري تهران به اين مقوله، با توجه به غفلت و فراموشي اين سالها ميتواند اهميت و ارزش مضاعف داشته باشد. اين بازگشت به گذشته به نفع معماري شهري ما نيز هست.
در زمينه احياي معماري خيابانها و ميادين قديمي اولويت با مركز شهر است. مركز شهر در واقع ويترين شهر هم محسوب ميشود. ضمن اينكه در اين مناطق كمتر از ديگر نقاط تهران شاهد تخريب گسترده معماري قديمي محلهها بودهايم. وقتي به مركز شهر ميرويم هنوز ميتوانيم بوي تهران قديم را حس كنيم. در نقاطي چون ميدان بهارستان، ميدان فردوسي و حوالياش همچنان معماري قديم تهران حفظ شده و با تلاش شهرداري شاهد احيا و بازسازي اين مناطق هم بودهايم؛ بازسازياي كه با هدف حفظ هويت و فرهنگ معماري گذشته ما صورت گرفته نه با قصد تخريب آنچه پيشينيان براي ما به يادگار گذاشتهاند.
سنگفرشكردن خيابانهاي نوستالژيك مركز شهر فكر بسيار خوبي بوده كه به عنوان يك طراح صحنه سينما ميتوانم اذعان كنم كه اجرايش هم راضيكننده بوده است. باعث خوشوقتي است كه فكر اوليه خوب، با اجراي بد و ناشيانه هدر نرفته است. چيزي كه من ديدهام حكايت از كاري حسابشده و دقيق دارد. حدود 20سال پيش هم كارهايي براي بازسازي مناطق قديمي صورت گرفت كه بيشتر شكل ظاهري و سطحي داشت؛ يعني با رنگ و لعاب كوشيده شده بود سيماي معماري گذشته بازآفريني شود كه تجربه شكستخوردهاي از كار درآمد. اتفاقي كه الان شهرداري به انجامش رسانده، كاري زيربنايي و اصولي است و ميشود گفت كار دشوار بازسازي و احياي معماري قديمي با دقت نظر شايان توجهي انجام شده است.
البته برخي نقاط تهران آنقدر تغيير كردهاند كه ديگر نميشود به بازسازي و احياي معماريشان پرداخت چون ديگر چيزي از معماري قديميشان باقي نمانده. مثلا منطقهاي كه محله دوران كودكي من بوده، به لحاظ معماري چنان تخريب شده كه تقريبا هيچ چيزي از گذشتهاش باقي نمانده. ساختمانهايي بسيار زشت و عاري از هرگونه نكات زيباييشناسانه جاي خانههاي قديمي را گرفتهاند. درخصوص بازسازي ساختمانهاي قديمي، حفظ و حراست از نماي ساختمان اهميت بسياري دارد.
اينكه شما فضاي داخل ساختمان را چگونه طراحي كنيد و بسازيد، ميتواند براساس سليقه شخصي باشد ولي نماي بيروني ساختمان بخشي از هويت و معماري شهري را تشكيل ميدهد.حتي در مورد بازسازي كامل هم بايد نماي ساختمانهاي قديمي را حفظ كنيم. الان براي ساختمانهاي كاملا مدرن هم گاهي از در و پنجرههايي با طرح و شمايل قديمي استفاده ميشود كه اتفاق خوبي است. اساسا هر اقدامي كه به حراست و نگهداري از ميراث گرانقدر معماري گذشتهمان منجر شود را بايد قدر دانست و از آن استقبال كرد.
- طراح صحنه و لباس سينما
نظر شما